Κοκκύτης

Τι είναι ο κοκκύτης:

Ο κοκκύτης είναι λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού που προκαλεί έντονο βήχα. Ο κοκκύτης οφείλεται στο βακτηρίδιο Bordetella pertusis ( αιμόφιλος του κοκύτη) και είναι ασθένεια εξαιρετικά μεταδοτική και άκρως επικίνδυνη για τα βρέφη κάτω των 6 μηνών, που κινδυνεύουν από σοβαρές επιπλοκές της νόσου. Οι ενήλικες μπορούν επίσης να νοσήσουν από κοκκύτη, αλλά σπάνια χρειάζονται νοσηλεία. Σε πολλά βρέφη η μετάδοση γίνεται από ενήλικες που είναι ασυμπτωματικοί και δεν γνωρίζουν καν ότι είναι φορείς.

Πως μεταδίδεται ο κοκκύτης:

Ο κοκκύτης είναι εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια. Μεταδίδεται με σταγονίδια στον αέρα από βήχα ή φτάρνισμα, καθώς επίσης και με τα χέρια που έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένες εκκρίσεις.

Η περίοδος μεταδοτικότητας ξεκινά λίγο πριν την έναρξη των συμπτωμάτων και μέχρι και 3 εβδομάδες μετά. Η χορήγηση αντιβιοτικών περιορίζει την μετάδοση στις 5 ημέρες (από την έναρξη της αγωγής).

Σημεία και συμπτώματα κοκκύτη:

• Ο κοκκύτης ξεκινά με συμπτώματα κοινού κρυολογήματος, όπως καταρροή και βήχα, που διαρκούν περίπου μια εβδομάδα. Πυρετός, συνήθως, δεν υπάρχει.
• Μετά ο βήχας επιδεινώνεται, γίνεται ο τυπικός παροξυσμικός βήχας του κοκκύτη. Αυτό το στάδιο διαρκεί έως και 6 εβδομάδες. Ο βήχας μπορεί να εμφανίζεται συνεχόμενος και παροξυσμικός, με σπασμωδικό χαρακτήρα. Οι παροξυσμοί μπορεί είναι συνεχόμενοι μέσα στο 24ωρο. Το παιδί μετά από βαθιά εισπνοή βήχει παρατεταμένα πολλές φορές και συχνά καταλήγει σε χαρακτηριστικό συριγμώδη ήχο κατά την επόμενη εισπνοή (εισπνευστικός συριγμός). Οι παροξυσμοί διαδέχονται ο ένας τον άλλο.
• Πολλά παιδιά βήχουν τόσο έντονα που τελικά κάνουν εμετό
• Τα παιδιά μπορεί  να φαίνονται καλά μεταξύ των παροξυσμών.
• Μπορεί κατά τη διάρκεια των παροξυσμών να παρατηρηθεί άπνοια, ιδιαίτερα στα βρέφη κάτω των 6 μηνών. Σε κάποιες περιπτώσεις η άπνοια εμφανίζεται ακόμη και χωρίς την παρουσία βήχα και μπορεί να είναι το μόνο σύμπτωμα του βρέφους.
• Σε σοβαρές περιπτώσεις η άπνοια μπορεί να παραταθεί και μετά το πέρας του παροξυσμού, ιδιαίτερα σε πολύ μικρά βρέφη.
• Κάποιες φορές άλλες λοιμώξεις, όπως ωτίτιδα ή πνευμονία, συνυπάρχουν με το κοκκύτη.

Πότε χρειάζεται να επισκεφθούμε τον Παιδίατρο:

Όλα τα παιδιά με κοκκύτη πρέπει να ελέγχονται από τον Παιδίατρο. Η νόσος μπορεί να επιβεβαιωθεί με ειδική εξέταση που περιλαμβάνει λήψη αναπνευστικών εκκρίσεων ή αίματος. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως όταν έχουν παρέλθει περισσότερες από 3 εβδομάδες από την έναρξη των συμπτωμάτων ή όταν έχει προηγηθεί λήψη αντιβιοτικών το μικρόβιο μπορεί να μην ανιχνεύεται.

Ποια είναι η θεραπεία:

Η θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού, τη διάρκεια και την σοβαρότητα των συμπτωμάτων

Τα βρέφη κάτω των 6 μηνών, καθώς και όλα τα παιδιά που νοσούν σοβαρά, θα χρειαστούν νοσηλεία στο νοσοκομείο.

Για τα υπόλοιπα παιδιά μπορούν να αντιμετωπιστούν με αντιβιοτικά στο σπίτι, χωρίς αυτό να είναι πάντα απαραίτητο. Τα αντιβιοτικά μειώνουν το χρόνο μεταδοτικότητας (5 ημέρες από 2-3 εβδομάδες ή περισσότερο). Παρά την αντιβιοτική αγωγή το παιδί θα συνεχίσει να βήχει για εβδομάδες. Εάν το παιδί βήχει για περισσότερες από 3 εβδομάδες, δεν είναι πλέον μεταδοτικό και πιθανό να μην χρειαστεί θεραπεία με αντιβιοτικά

Τα παιδιά με κοκκύτη θα πρέπει να απέχουν από τον παιδικό σταθμό

• Για 3 εβδομάδες εάν δεν έχουν λάβει αντιβιοτικά.
• Για 5 ημέρες από την έναρξη της λήψης αντιβιοτικών.

Εξαιτίας της μεγάλης μεταδοτικότητας, θα χρειαστεί να χορηγηθούν αντιβιοτικά και σε όσους ήρθαν σε επαφή με το παιδί που πάσχει ( για περισσότερο από 1 ώρα σε απόσταση μικρότερη του ενός μέτρου), δηλαδή:

• στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας (για να περιοριστεί η μετάδοση)
• σε ομάδες υψηλού κινδύνου (εγκύους, ανοσοκατεσταλμένους, βρέφη<6 μηνών) που ήρθαν σε επαφή με το παιδί που πάσχει.
• Σε παιδιά που ήρθαν σε επαφή με το πάσχον άτομο, εκτός και αν είναι πλήρως εμβολιασμένα.
• Σε ενήλικες που ήρθαν σε επαφή με το κρούσμα, εάν προβλέπεται να έρθουν σε επαφή με βρέφη κάτω των 6 μηνών.
• Ενήλικες που ήρθαν σε επαφή με το κρούσμα θα πρέπει να εμβολιάζονται άμεσα με επαναληπτική δόση του εμβολίου του κοκκύτη, εάν δεν έχουν λάβει επαναληπτική δόση τα τελευταία 10 έτη.

Αντιμετώπιση στο σπίτι:

• Προσφέρουμε μικρά και συχνά γεύματα
• Το παιδί δεν θα πρέπει να εκτίθεται σε καπνό τσιγάρου.

Ποιες οι επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν:

Επιπλοκές λόγω της αυξημένης πίεσης περιλαμβάνουν:

• Κήλες.
• Ρινικές επιστάξεις.
• Πρόπτωση του ορθού.
• Πνευμοθώρακας.
• Κοκκυτική εγκεφαλοπάθεια που αποτελεί βαρύτατη επιπλοκή και εμφανίζεται με σπασμούς, αταξία, νευρολογικά συμπτώματα και κώμα σε μικρά βρέφη.

Εμβολιασμός για τον κοκκύτη:

Ο εμβολιασμός είναι η καλύτερη μέθοδος πρόληψης του κοκκύτη.

• Ο εμβολιασμός για τον κοκκύτη είναι υποχρεωτικός και ξεκινάει στην ηλικία των 2 μηνών.
• Όλα τα βρέφη κάτω των 6 μηνών που έχουν λάβει λιγότερες από 3 δόσεις του εμβολίου είναι επιρρεπή στον κοκκύτη.
• Η προστασία του εμβολίου απέναντι στον κοκκύτη διαρκεί 10 έτη.
• Επαναληπτική δόση του εμβολίου συστήνεται σε όλους τους γονείς νεογέννητων, και σε όσους φροντίζουν βρέφη κάτω των 6 μηνών.
• Όλοι οι ενήλικες που δεν έχουν λάβει επαναληπτική δόση του εμβολίου είναι επιρρεπείς στη λοίμωξη από κοκκύτη, και είναι αυτοί που συνήθως μεταδίδουν τη λοίμωξη στα βρέφη.
• Όλες οι έγκυες θα πρέπει να εμβολιάζονται ενάντια στον κοκκύτη στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ώστε να προστατέψουν το νεογέννητο.