Ένα κοινό σενάριο: Το παιδί έχει συμπτώματα ήπιας ίωσης τα τελευταία 1-2 24ωρα και ξαφνικά την ώρα του ύπνου ακούμε έναν περίεργο, βαρύ βήχα σαν γάβγισμα. Αν το έχουμε ακούσει έστω και μια φορά στο παρελθόν, δύσκολα το ξεχνάμε. Αν όμως δεν το έχουμε ξανα ακούσει ποτέ πριν, μπορεί να μας τρομοκρατήσει.
Τι είναι η λαρυγγίτιδα;
Η λαρυγγίτιδα είναι μια οξεία φλεγμονή στο λάρυγγα και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή των φωνητικών χορδών. Οι φωνητικές χορδές είναι το στενότερο τμήμα των αεροφόρων οδών στα παιδιά και οποιοδήποτε οίδημα λόγω φλεγμονής μπορεί να το κάνει τόσο στενό που να δυσκολέυει την εισπνοή.
Οφείλεται συνηθέστερα σε ιούς, αλλά μπορεί να είναι και αλλεργικής (χωρίς πυρετό) ή μικροβιακής αιτιολογίας. Είναι συνηθέστερη το χειμώνα και προσβάλλει παιδιά από 3μηνών μέχρι 5 ετών.
Τα συμπτώματα διαρκούν 4-5 ημέρεςκαι είναι εντονότερα τη νύχτα -τείνουν δε να κορυφώνονται την 2-3η νύχτα. Μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά χωρίς κανένα προηγούμενο σημάδι ή να είναι η εξέλιξη ενός κρυλογήματος.
Είναι μεταδοτικό;
Ναι είναι μεταδοτικό, όπως κάθε ιογενής λοίμωξη. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι όποιος έρθει σε επαφή με το παιδί θα νοσήσει ή θα πάθει λαρυγγίτιδα.
Πως εμφανίζεται;
- Βήχας: Ο βήχας είναι ξηρός, ερεθιστικός, παροξυσμικός (μοιάζει με γάβγισμα )
- Μπορεί να συνυπάρχει πυρετός, αλλά συνήθως είναι χαμηλός ή συμπτώματα κοινού κρυλογήματος.
- Σιγμός: Ο σιγμός είναι σφύριγμα κατά την εισπνοή και μπορεί να τον ακούμε μόνο/ή πιο έντονα όταν το παιδί κλαίει. Είναι σημείο απόφραξης και πρέπει να το λάβουμε σοβαρά υπόψιν μας.
Σημάδια ήπιας λαρυγγίτιδας
Παρατηρείστε τη συμπεριφορά του παιδιού, την αναπνοή του και πως εξελίσσεται η λαρυγγίτιδα.
Αν το παιδί γελάει, παίζει, ενδιαφέρεται για το περιβάλλον και δεν φαίνεται να ενοχλείται ιδιαίτερα απο τη λαρυγγίτιδα, είναι καλά σημάδια. Ίσως έχει το χαρακτηριστικό βήχα αλλά δεν έχει το σιγμό. Αν μάλιστα μπορεί να ξαπλώσει και να κοιμηθεί ήρεμα χωρίς συνεχόμενες διακοπές στον ύπνο, μάλλον δεν κινδυνεύει απο επικείμενη απόφραξη του αεραγωγού.
Σημάδια σοβαρής λαρυγγίτιδας
Εδώ πρέπει να ανησυχήσουμε αλλά όχι να πανικοβληθούμε.
Το παιδί που έχει αποφραγμένο αεραγωγό και που δεν μπορεί να εισπνεύσει αρκετό αέρα έχει ανήσυχο βλέμμα και δεν ενδιαφέρεται για παιχνίδι ή οτιδήποτε άλλο. Έχει συγκεντρώσει όλη του την ενέργεια στο να εισπνέει αποτελεσματικά. Το παιδί δεν ξαπλώνει, μένει σε καθιστή θέση και δεν μπορεί να κοιμηθεί.
Αν το παρατηρήσουμε μπορεί να δούμε να σχηματίζεται σε κάθε εισπνοή ένα λακουβάκι πάνω από το στέρνο. Αυτό λέγεται εισολκή της σφαγής. Μπορεί επίσης το ίδιο να παρατηρήσουμε κάτω ή μεταξύ των πλευρών, δηλαδή εισολκές υποχονδρίών και μεσοπλευρίων διαστημάτων.
Πιθανότατα θα έχει σιγμό ( το σφύριγμα κατά την εισπνοή) που ακούγεται πιο έντονα όταν κλαίει ή είναι ταραγμένο. Όταν κάθεται ήρεμο ο σιγμός μειώνεται. Αν το παιδί είναι ήρεμο και παρόλα αυτά ο σιγμός ακούγεται καθαρά, είναι σημάδι ότι η λαρυγγίτιδα χειροτερεύει και πρέπει να κάνουμε τα εξής:
- Ηρεμήστε το παιδί: Η λαρυγγίτιδα μπορεί να είναι τρομακτική για το παιδί. Επιπλέον το κλάμα θα κάνει το σιγμό χειρότερο. Είνα σημαντικό να παραμείνουμε ήρεμοι και να κρατάμε ήρεμο το παιδί στην αγκαλιά μας. Κρατήστε το καθιστό, πείτε του ένα τραγούδι, διαβάστε του μια ιστορία, θηλάστε το αν επιθυμεί για να ηρεμήσει.
- Βγάλτε το έξω: Τυλίξτε το παιδί εάν είναι απαραίτητο και βγάλτε το έξω να εισπνέυσει κρύο καθαρό αέρα για 10-20 λεπτά ή πηγαίντε μια βόλτα με το αμάξι με ανοικτό το παράθυρο. Ο υγρός νυχτερινός αέρας είναι ο λόγος που πολλά παιδιά βελτιώνονται μέχρι να φτάσουν στο νοσοκομείο!
- Γεμίστε το μπάνιο με υδρατμούς: Η υγρασία βοηθά να ανοίξει ο αεραγωγός του παιδιού. Αφήστε να τρέξει ζεστό νερό στη μπανιέρα και κλείστε την πόρτα. Καθήστε με το παιδί στην αγκαλιά μέςα στο χώρο με τους υδρατμούς. Θα πρέπει να δείτε τα συμπτώματα να βελτιώνονται σε 10 λεπτά.
- Εισπνοές ψυχρού ατμού: Εάν έχετε υγραντήρα ψυχρού ατμού βάλτε το παιδί να εισπνέυσει απευθείας μπροστά απο τον υγραντήρα. Αν βελτιωθεί κρατήστε τον υγραντήρα κοντά στο κρεβάτι του για το υπόλοιπο της νύχτας. Αν έχεται υγραντήρα θερμού ατμού μπορείτε να τον χρησιμοποιήσεται, αλλά προσέξτε να μην κάθεται πολύ κοντά και πάθει έγκαυμα!
- Επικοινωνήστε με τον Παιδίατρο: Ίσως προτείνει κορτιζόνη σε σταγόνες, που θα βοηθήσει στη ύφεση του οιδήματος του λάρυγγα
- Αντιμετωπίστε τον πυρετό: Δώστε αντιπυρετικό εάν έχει πυρετό (βλ. Πυρετός).
- Μην δίνεται αντιϊσταμινικά ή αποσυμφορητικά για τη μύτη.
Εάν τα παραπάνω βελτιώσουν τα συμπτώματα μέσα στα επόμενα 20λεπτά , μπορούμε να βάλουμε πάλι το παιδί ήρεμα στο κρεβάτι του. Θα πρέπει όμως να κοιμηθούμε μαζί του,στο ίδιο δωμάτιο, για να μπορούμε να το παρακολουθούμε στενά. Τα συμπτώματα μπορεί να επανέλθουν και τότε θα χρειαστεί να επαναλάβουμε τα παραπάνω.
Πότε πάμε στο νοσοκομείο;
Αφού κάναμε τα παραπάνω πρέπει να αξιολογήσουμε την πορεία της νόσου. Αν οι εισολκές και ο σιγμός βελτιώθηκαν, το χρώμα του παιδιού είναι ροδαλό και διάθεση του βελτιώθηκε ή θέλει να κοιμηθεί, θα συνεχίσουμε να το παρακολουθούμε.
Αν όμως το παιδί χειροτερεύει θα πρέπει να πάμε κατευθείαν στα επείγοντα. Σε αυτή τη φάση καμία συμβουλή του Παιδιάτρου απο το τηλέφωνο δεν θα μας βοηθήσει και είναι προτιμότερο να μην χάνουμε χρόνο.
Πότε πρέπει να κινηθούμε γρήγορα;
Εάν δούμε οποιοδήποτε από τα παρακάτω μεταφέρουμε το παιδί κατευθείαν στο πλησιέστερο Νοσοκομείο
- Η εισολκές γίνονται πιο έντονες και τώρα το σφύριγμα που ακούμε είναι πιο οξύ και έντονο
- Οι εισολκές γίνονται πιο έντονες αλλά το σφύριγμα μειώνεται
- Το παιδί γίνεται ωχρό ή μελανό
- Το παιδί δεν μπορεί να μιλήσει ή να κλάψει
- Δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να πάρει ανάσα
- Του τρέχουν σάλια ή δεν μπορεί να καταπιεί.
