Στάδια Ανάπτυξης

Πώς ορίζουμε τη φυσιολογική ανάπτυξη ενός παιδιού:

Όταν μιλάμε για φυσιολογική ανάπτυξη, εννοούμε την ανάπτυξη δεξιοτήτων στους παρακάτω τομείς:

• Αδρή κινητικότητα: Η ικανότητα να χρησιμοποιεί το παιδί μεγάλες μυϊκές ομάδες για να κάθεται, στέκεται, περπατά, τρέχει, να κρατά την ισορροπία του.
• Λεπτή κινητικότητα: Να χρησιμοποιεί τα χέρια για να φάει, ζωγραφίσει, γράψει, ντυθεί και πολλά άλλα!
• Ομιλία και επικοινωνία: Να παράγει ήχους, να μιλάει, να χρησιμοποιεί χειρονομίες ή τη γλώσσα του σώματος για να επικοινωνήσει, να αντιλαμβάνεται τι λένε οι άλλοι.
• Αντίληψη και δεξιότητες: Να κατανοεί, να μαθαίνει, να θυμάται, να λύνει προβλήματα.
• Κοινωνικές δεξιότητες: Να αλληλοεπιδρά, να συνεργάζεται, να διαμορφώνει σχέσεις με την οικογένεια και φίλους, να ανταποκρίνεται στα συναισθήματα των άλλων.

 

1 ΜΗΝΟΣ

Κινητικότητα

• Κάνει τρομώδης κινήσεις των χεριών.
• Φέρνει τα χέρια στο ύψος των ματιών και του στόματος.
• Κουνάει το κεφάλι αριστερά-δεξιά όταν είναι ξαπλωμένο μπρούμυτα.
• Κρατάει τα χέρια σε μπουνιά.
• Δεν στηρίζει μόνο του το κεφάλι ακόμη.

 

Όραση/Ακοή

• Εστιάζει στα 20-30εκ.
• Τα μάτια μπορεί να μην συντονίζονται καλά και να στραβίζουν.
• Η ακοή του είναι πλήρως αναπτυγμένη, αναγνωρίζει και ίσως γυρίζει προς γνώριμους ήχους!

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 1^ου μήνα:

• Πιπιλάει αδύναμα.
• Δεν ανοιγοκλείνει τα βλέφαρα όταν πέφτει έντονο φως στα μάτια του.
• Δεν εστιάζει και δεν ακολουθεί αντικείμενο κοντά στα μάτια του.
• Δεν κουνάει ζωηρά και συμμετρικά τα χέρια και τα πόδια.
• Δεν ανταποκρίνεται σε δυνατούς ήχους.

2 ΜΗΝΩΝ

Κινητικότητα

Στηρίζει το κεφάλι καλύτερα και το σηκώνει όταν είναι μπρούμυτα.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Παράγει ήχους.
•  Γυρνά το κεφάλι προς τους ήχους.

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Ξεκινά να χαμογελάει στους άλλους.
• Μπορεί να παρηγορήσει τον εαυτό του για λίγο, βάζοντας τα χέρια στο στόμα.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Παρατηρεί πρόσωπα.
• Ξεκινά να ακολουθεί αντικείμενα και να αναγνωρίζει πρόσωπα σε μικρή απόσταση.
• Αρχίζει να δυσανασχετεί όταν βαριέται (κλαίει, γκρινιάζει).

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 2^ου μήνα:

• Δεν ανταποκρίνεται σε δυνατό ήχο.
• Δεν παρακολουθεί αντικείμενα.
• Δεν χαμογελά.
• Δεν φέρνει τα χέρια στο στόμα.
• Δεν στηρίζει καθόλου το κεφάλι του.

 

4 ΜΗΝΩΝ

Κινητικότητα

• Στηρίζει το κεφάλι καλά χωρίς υποστήριξη.
• Πατάει με τα ποδαράκια όταν αυτά ακουμπάνε σε σκληρή επιφάνεια.
• Ξεκινά να γυρίζει από ανάσκελα μπρούμυτα.
• Βάζει τα χέρια στο στόμα.
• Κρατάει μικρά αντικείμενα, τα κουνάει και τα βάζει στο στόμα.
• Στηρίζεται στους αγκώνες όταν είναι μπρούμυτα.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Ξεκινά να μπαμπαλίζει.
• Παράγει ήχους, κάνει γκριμάτσες και φωνάζει.
•  Κλαίει διαφορετικά όταν πεινάει, πονάει ή κουράζεται.

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Χαμογελάει αυθόρμητα.
• Του αρέσει να παίζουν μαζί του και μπορεί να αρχίσει να κλαίει όταν το παιχνίδι σταματά.
• Αντιγράφει κάποιες κινήσεις ή εκφράσεις του προσώπου, όπως χαμόγελο.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Ανταποκρίνεται στη φροντίδα και τη στοργή.
• Δείχνει πότε είναι χαρούμενο ή λυπημένο.
• Προσπαθεί να πιάσει παιχνίδια με το χέρι.
• Συντονίζει τα μάτια με τα χέρια, πχ παρακολουθεί ένα παιχνίδι και προσπαθεί να το πιάσει.
• Παρακολουθεί αντικείμενο σε ακτίνα 180 μοιρών.
• Αναγνωρίζει οικεία πρόσωπα και αντικείμενα σε απόσταση.

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 4^ου μήνα:

• Δεν ανταποκρίνεται σε δυνατό ήχο.
• Δεν παρακολουθεί αντικείμενα.
• Δεν χαμογελά σε άλλα άτομα.
• Δεν βάζει αντικείμενα στο στόμα.
• Δεν στηρίζει το κεφάλι του.
• Δεν παράγει ήχους.
• Δεν σπρώχνει με τα πόδια όταν το βάζουμε να πατήσει σε σκληρή επιφάνεια.

 

6 ΜΗΝΩΝ

Κινητικότητα

• Γυρίζει από ανάσκελα μπρούμυτα και από μπρούμυτα ανάσκελα.
• Ξεκινά να κάθεται χωρίς υποστήριξη.
• Στηρίζεται στα πόδια του και “χορεύει” όταν το κρατάμε όρθιο.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Παράγει ήχους σε ανταπόκριση σε ήχους που ακούει.
•  Ανταποκρίνεται στο όνομα του.
• Παράγει ήχους για να δείξει χαρά ή ενόχληση.
• Αρχίζει να σχηματίζει ήχους με σύμφωνα (μπ, μ).

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Γνωρίζει οικεία πρόσωπα και αρχίζει να αντιλαμβάνεται πότε κάποιος είναι ξένος.
• Του αρέσει να παίζει με τους άλλους, ιδιαίτερα με τους γονείς του.
• Του αρέσει να κοιτάζεται στον καθρέπτη.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Παρατηρεί πρόσωπα κι αντικείμενα τριγύρω του.
• Ξεκινά να μεταφέρει αντικείμενα από το ένα χέρι στο άλλο.
• Αρχίζει να δείχνει περιέργεια για αντικείμενα και προσπαθεί να τα φτάσει αν είναι μακριά.

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 6^ου μήνα:

• Δεν ανταποκρίνεται στους ήχους.
• Δεν προσπαθεί να πιάσει αντικείμενα.
• Δεν βάζει αντικείμενα στο στόμα.
• Δεν παράγει ήχους, δεν γελάει.
• Δεν ρολάρει.

 

9 ΜΗΝΩΝ

Κινητικότητα

• Στέκεται όρθιο και κρατιέται από επιφάνειες.
• Μπουσουλάει.
• Κρατιέται για να σηκωθεί.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Καταλαβαίνει το όχι.
• Παράγει μεγάλη ποικιλία ήχων.
• Αντιγράφει ήχους και χειρονομίες από άλλους.
• Δείχνει με το δάκτυλο.

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Μπορεί να δείχνει φόβο για τους ξένους.
• Έχει αγαπημένα παιχνίδια.
• Μπορεί να είναι προσκολλημένο σε κάποιο οικείο πρόσωπο.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Παρακολουθεί αντικείμενο που πέφτει.
• Ψάχνει για αντικείμενα που του κρύβουμε.
• Αρχίζει να συλλαμβάνει μικρά αντικείμενα μεταξύ του δείκτη και του αντίχειρα.

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 9^ου μήνα:

• Δεν στηρίζει το βάρος του όταν το κρατάμε όρθιο.
• Δεν κάθεται.
• Δεν μπαμπαλίζει.
• Δεν ανταποκρίνεται στο όνομά του.
• Δεν φαίνεται να αναγνωρίζει οικεία πρόσωπα.
• Δεν κοιτάει προς τα εκεί που του δείχνουμε.
• Δεν μεταφέρει αντικείμενα από το ένα χέρι στο άλλο.

 

 

12 ΜΗΝΩΝ

Κινητικότητα

• Κρατιέται για να σηκωθεί, κρατιέται από έπιπλα και περπατάει.
• Ίσως κάνει λίγα βήματα μόνο ή στέκεται μόνο για λίγο.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Ανταποκρίνεται σε απλές εντολές.
• Κάνει απλές χειρονομίες όπως γειά, νεύματα πχ. όχι με το κεφάλι.
• Λέει μαμά, μπαμπά.
• Προσπαθεί να επαναλάβει λέξεις που ακούει.

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Ντρέπεται ή είναι νευρικό με τους ξένους.
• Κλαίει όταν η μαμά ή μπαμπάς φεύγουν.
• Έχει αγαπημένα αντικείμενα και πρόσωπα.
• Δείχνει φόβο σε κάποιες περιστάσεις.
• Επαναλαμβάνει ήχους και πράξεις για να τραβήξει την προσοχή.
• Βοηθάει στο ντύσιμο.
• Παίζει κούκου-τσα.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Εξερευνά τα αντικείμενα με νέους τρόπους. Τα κουνάει, τα χτυπάει, τα πετάει.
• Βρίσκει εύκολα κρυμμένα αντικείμενα.
• Κοιτάει τη σωστή εικόνα ή αντικείμενο όταν το ονοματίσουμε.
• Αρχίζει να χρησιμοποιεί αντικείμενα σωστά, π.χ. πίνει από το ποτηράκι του, χτενίζει τα μαλλιά του.
• Βάζει και βγάζει αντικείμενα από ένα κουτί.
• Ακολουθεί απλές εντολές.
• Πιέζει με το δείκτη, πατάει κουμπιά.

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 12^ου μήνα:

• Δεν ανταποκρίνεται μπουσουλάει.
• Δεν ψάχνει αντικείμενα που του κρύβουμε.
• Δεν λέει μαμά , μπαμπά.
• Δεν μαθαίνει χειρονομίες όπως «γειά».
• Δεν δείχνει με το δάκτυλο.

18 ΜΗΝΩΝ

Κινητικότητα

• Περπατάει ανεξάρτητα.
• Ανεβαίνει σκαλάκια, τρέχει.
• Κουβαλάει μαζί του παιχνίδια όταν περπατάει.
• Πίνει από ποτήρι, τρώει με το κουτάλι.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Λέει μερικές λέξεις.
• Λέει και γνέφει ΄όχι΄ .

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Του αρέσει να δίνει αντικείμενα σε άλλους για να παίξει.
• Μπορεί να φοβάται τους ξένους.
• Μπορεί να έχει εκρήξεις θυμού (temper tantrums).
• Μπορεί να δείχνει τρυφερότητα και στοργή σε οικεία πρόσωπα.
• Παίζει απλό συμβολικό παιχνίδι, π.χ. ταΐζει την κούκλα.
• Δείχνει κάτι που του φαίνεται ενδιαφέρον.
• Μπορεί να του αρέσει να εξερευνά καινούρια πράγματα ή να φοβάται σε μη γνώριμο περιβάλλον και να προσκολλάτε στους γονείς.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Γνωρίζει την χρησιμότητα καθημερινών αντικειμένων, π.χ. τηλέφωνο, κουτάλι.
• Δείχνει μέρη του σώματός του.
• Κάνει μουτζούρες.
• Μπορεί να ακολουθήσει απλές εντολές.

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 18^ου μήνα:

• Δεν περπατάει.
• Δεν ξέρει τη χρήση απλών αντικειμένων.
• Δεν λέει 5-6 λέξεις.
• Δεν το ενδιαφέρει αν οι γονείς φεύγουν ή έρχονται.
• Χάνει μια δεξιότητα που είχε στο παρελθόν.

 

2 ΕΤΩΝ

Κινητικότητα

• Στέκεται στις μύτες των ποδιών.
• Κλοτσάει- πετάει μπάλα.
• Σκαρφαλώνει σε έπιπλα.
• Ανεβοκατεβαίνει σκάλες με υποστήριξη.
• Αντιγράφει ευθεία γραμμή και κύκλο.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Δείχνει αντικείμενα, εικόνες, πρόσωπα και μέρη του σώματος όταν τα ονοματίσουμε.
• Λέει προτάσεις με 2-3 λέξεις.
• Ακολουθεί απλές εντολές.

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Αντιγράφει τους άλλους, ιδιαίτερα ενήλικες και μεγαλύτερα παιδιά.
• Ενθουσιάζεται όταν βρίσκεται με άλλα παιδιά.
• Δείχνει ολοένα και πιο ανεξάρτητο.
• Δείχνει αντιδραστική συμπεριφορά (κάνει αυτό που το λένε να μην κάνει).
• Παίζει κυρίως μόνο, αλλά αρχίζει σιγά σιγά να συμπεριλαμβάνει άλλα παιδιά στο παιχνίδι του.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Αρχίζει να ξεχωρίζει σχήματα και χρώματα.
• Παίζει απλό συμβολικό παιχνίδι.
• Φτιάχνει πύργο με 4 τουβλάκια.
• Ακολουθεί σύνθετες οδηγίες, π.χ πάρε τα παπούτσια σου και βάλτα στο καλάθι.
• Ονομάζει εικόνες σε βιβλίο, π.χ σκυλάκι, γάτα.

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 24^ου μήνα:

• Δεν ξέρει τη χρήση απλών αντικειμένων.
• Δεν χρησιμοποιεί απλές προτάσεις 2 λέξεων.
• Δεν αντιγράφει λέξεις και πράξεις.
• Δεν ακολουθεί απλές εντολές.
• Δεν περπατάει σταθερά.
• Χάνει μια δεξιότητα που είχε στο παρελθόν.

 

3 ΕΤΩΝ

Κινητικότητα

• Σκαρφαλώνει με ευκολία.
• Τρέχει ευκολά.
• Οδηγεί ποδήλατο με 3 ρόδες.
• Ανεβαίνει και κατεβαίνει σκάλες, ένα πόδι σε κάθε βήμα.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Ακολουθεί εντολές 2-3 βημάτων.
•  Μπορεί να ονομάσει πολλά καθημερινά αντικείμενα.
• Καταλαβαίνει προθέσεις όπως μέσα, πάνω, κάτω.
• Λέει το όνομα, την ηλικία και το φύλλο του.
• Λέει λέξεις όπως εγώ, εμένα, εμείς, εσύ και κάποιους πληθυντικούς (γάτες, αυτοκίνητα).
• Συνεχίζει μια συζήτηση χρησιμοποιώντας 2-3 προτάσεις.
• Μιλάει με τρόπο που γίνεται κατανοητός από ξένους.

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Αντιγράφει ενήλικες και φίλους.
• Δείχνει τρυφερότητα και στοργή σε φίλους του, π.χ όταν κάποιος κλαίει.
• Συμμετέχει σε παιχνίδια.
• Δείχνει μεγάλος εύρος συναισθημάτων.
• Καταλαβαίνει το δικό μου, δικό του, δικό της.
• Αποχωρίζεται εύκολα από τους γονείς.
• Ντύνεται και γδύνεται μόνο του.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Παίζει με παιχνίδια με κουμπιά, αποσπώμενα μέρη κτλ.
• Παίζει συμβολικό παιχνίδι με κούκλες, ζώα και ανθρώπους.
• Φτιάχνει παζλ με 3-4 κομμάτια.
• Καταλαβαίνει τι σημαίνει δύο.
• Αντιγράφει κύκλο με μολύβι.
• Γυρνάει τις σελίδες του βιβλίου, μια κάθε φορά.
• Φτιάχνει πύργο με 6 κύβους.
• Βιδώνει και ξεβιδώνει το καπάκι από μπουκάλι ή γυρίζει το πόμολο της πόρτας.

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 3^ου έτους:

• Πέφτει συχνά, δυσκολεύεται με τα σκαλιά.
• Του τρέχουν σάλια ή δεν έχει καθαρή ομιλία.
• Δεν μπορεί να παίξει με απλά παιχνίδια (παζλ).
• Δεν χρησιμοποιεί απλές προτάσεις 2 λέξεων.
• Χάνει μια δεξιότητα που είχε στο παρελθόν.

 

4 ΕΤΩΝ

Κινητικότητα

• Στέκεται στο ένα πόδι και κάνω κουτσό για 2 δευτερόλεπτα.
• Μπορεί να πιάσει μια μπάλα που αναπηδάει μπροστά του.
• Βάζει νερό στο ποτήρι του και κόβει το φαγητό του μόνο του με επιτήρηση.

 

Ακοή/Γλώσσα/Επικοινωνία

• Γνωρίζει βασικούς γραμματικούς κανόνες, π.χ «αυτός», «αυτή».
•  Τραγουδάει ένα τραγούδι ή λέει ένα ποίημα απέξω.
• Λέει ιστορίες.
• Ξέρει το όνομα και το επίθετό του.

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Απολαμβάνει να μαθαίνει νέα πράγματα.
• Προτιμά να παίζει με άλλα παιδιά, παρά μόνο του.
• Συνεργάζεται με άλλα παιδιά.
• Εκφράζει τα ενδιαφέροντα του.
• Συχνά μπερδεύει την πραγματικότητα με τη φαντασία.

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Ξέρει τα χρώματα και κάποιους αριθμούς.
• Καταλαβαίνει την έννοια του μετράω.
• Αρχίζει να καταλαβαίνει την έννοια του χρόνου.
• Θυμάται κομμάτια μιας ιστορίας.
• Καταλαβαίνει τις έννοιες «ίδιος», «διαφορετικός».
• Σχεδιάζει ανθρωπάκι με 2 έως 4 μέρη σώματος.
• Χρησιμοποιεί ψαλίδι.
• Αρχίζει να αντιγράφει κάποια κεφαλαία γράμματα.
• Παίζει παιχνίδια με κάρτες.
• Λέει τι νομίζει ότι θα συμβεί παρακάτω σε μια ιστορία!

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 4^ου έτους:

• Δεν χοροπηδάει.
• Δεν κάνει μουτζούρες.
• Δεν ενδιαφέρεται για συμβολικό παιχνίδι.
• Αδιαφορεί για τα άλλα παιδιά και δεν απαντά σε άλλα άτομα εκτός οικογενειακού κύκλου.
• Αντιδρά στο ντύσιμό, ύπνο, χρήση της τουαλέτας.
• Δεν ακολουθεί εντολές 3 βημάτων.
• Δεν χρησιμοποιεί το «εγώ», «εσύ» σωστά.
• Δεν μιλάει καθαρά.
• Χάνει μια δεξιότητα που είχε στο παρελθόν.

 

 

5 ΕΤΩΝ

Κινητικότητα

• Στέκεται στο ένα πόδι για 10 δευτερόλεπτα ή περισσότερο.
• Κάνει τούμπες.
• Χρησιμοποιεί κουτάλι, πιρούνι και κάποιες φορές μαχαίρι.
• Χρησιμοποιεί την τουαλέτα μόνο του.
• Κάνει κούνια.

 

Ακοή/Γλώσσα

• Μιλάει πολύ καθαρά.
• Λέει μια απλή ιστορία.
• Χρησιμοποιεί χρόνο μέλλοντα.
• Λέει το όνομα και τη διεύθυνση που μένει.

 

Κοινωνική Συμπεριφορά

• Θέλει να ευχαριστεί τους φίλους του και να τους μοιάζει.
• Είναι πιο πρόθυμο να ακολουθεί κανόνες.
• Του αρέσει να τραγουδά, να χορεύει , να παίζει θέατρο.
• Είναι πιο ανεξάρτητο, π.χ μπορεί να πάει μόνο του να χτυπήσει την πόρτα του γείτονα (με επιτήρηση πάντα).
• Είναι κάποιες φορές συνεργάσιμο και κάποιες άλλες πολύ απαιτητικό!

 

Γνώσεις και Δεξιότητες

• Μετράει μέχρι το 10 ή παραπάνω.
• Μπορεί να ζωγραφίσει ανθρωπάκι με 6 ή περισσότερα μέρη.
• Γράφει κάποια γράμματα ή αριθμούς.
• Αντιγράφει τρίγωνο και άλλα γεωμετρικά σχήματα.
• Ξέρει τι είναι κάποια καθημερινά πράγματα, όπως τα χρήματα, το φαγητό.

 

Πότε ανησυχούμε:

Ενημερώνουμε τον Παιδίατρό μας, εάν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παρακάτω μέχρι το τέλος του 5^ου έτους:

• Δεν Δείχνει μεγάλη γκάμα συναισθημάτων.
• Δεν απαντά στους ανθρώπους ή απαντά επιφανειακά.
• Δεν ξέρει το όνομα και το επίθετο του.
• Δεν ξεχωρίζει την πραγματικότητα από τη φαντασία.
• Δείχνει ασυνήθιστη συμπεριφορά, π.χ πολύ φοβισμένο, πολύ επιθετικό, λυπημένο.
• Δείχνει ασυνήθιστη νωχελικότητα, απόσυρση.
• Δεν μπορεί να συγκεντρωθεί σε μια δραστηριότητα για πάνω από 5 λεπτά.
• Δεν χρησιμοποιεί πληθυντικό και αόριστο σωστά.
• Δεν ζωγραφίζει.
• Δεν ξέρει να βουρτσίζει τα δόντια, να πλένει τα χέρια, να γδύνεται μόνο του.