Διάρροιες

Τι ονομάζουμε διάρροια;

Για να ορίσουμε τη διάρροια χρησιμοποιούμε δύο παραμέτρους.

Α) Συχνότητα: Είναι φυσιολογικό για ένα βρέφος να έχει έως και 10 κενώσεις την ημέρα. Η συχνότητα των κενώσεων μειώνεται καθώς το παιδί μεγαλώνει, αλλά ακόμη και κάποια φυσιολογικά νήπια εξακολουθούν να έχουν αρκετές κενώσεις μέσα στην ημέρα. Αύξηση της συχνότητας των κενώσεων 1,5 με 2 φορές περισσότερο από το φυσιολογικό για κάθε  παιδί  αριθμό κενώσεων, θεωρείται μη φυσιολογική.

Β) Σύσταση: Επίσης είναι σημαντικό να λαμβάνουμε υπόψιν τη σύσταση που έχουν καθημερινά τα κόπρανα του παιδιού. Εάν οι κενώσεις γίνουν περισσότερο υδαρείς, βλεννώδεις, πράσινες μπορούμε  να θεωρήσουμε ότι υπάρχει σημαντική αλλαγή στη σύσταση.

 

Τι ΔΕΝ είναι διάρροια;

• Τα νεογέννητα συχνά έχουν 8-10 κενώσεις την ημέρα, συνήθως μικρές, υδαρείς, με μικρά κίτρινα σποράκια. Κάποιες ημέρες μπορεί να παρατηρήσουμε ότι τα κόπρανα είναι ακόμη πιο υδαρή ή και βλεννώδη. Αυτό είναι φυσιολογικό και δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας.
• Τα βρέφη μπορεί περιστασιακά να έχουν μια ή περισσότερες κενώσεις περισσότερο υδαρείς και δύσοσμες από το φυσιολογικό. Αυτό πιθανόν οφείλεται σε κάποια τροφή και δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας.

 

Που οφείλεται η διάρροια;

• Γαστρεντερίτιδα: Όποιος κι αν είναι ο υπεύθυνος λοιμογόνος παράγοντας, συνήθως πρόκειται για κατάσταση μικρής σοβαρότητας, που υφίεται σε λίγες ημέρες χωρίς θεραπευτική παρέμβαση.
• Ροταιός: Μια από τις συχνότερες αιτίες διάρροιας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών. Προκαλεί δύσοσμες, υδαρείς, πράσινες ή καφεοειδείς κενώσεις που μπορεί να επιμένουν για εβδομάδες. Στην αρχή της νόσου συχνά παρατηρείται πυρετός και έμετοι.
• Άλλοι ιοί- υπάρχει πληθώρα τέτοιων ιών, κανένας δεν προκαλεί σοβαρή νόσο.
• Βακτήρια: Εδώ περιλαμβάνονται η σαλμονέλλα, η σιγκέλλα κα. Παρατηρείται πυρετός και έμετοι κατά την έναρξη της νόσου, ενώ σύνηθες εύρημα είναι οι κενώσεις με πρόσμιξη αίματος. Ακόμη και σε αυτού του τύπου τις γαστρεντερίτιδες, η χρήση αντιβιοτικών είναι σπάνια απαραίτητη.
• Παράσιτα: Προέρχονται συνήθως από μολυσμένα νερά ή μπορεί να έχει προηγηθεί ταξίδι σε χώρα του εξωτερικού. Χαρακτηριστικό αυτού του τύπου γαστρεντερίτιδας είναι οι πολύ υδαρείς κενώσεις που διαρκούν περισσότερο από μια εβδομάδα.

 

• Δυσανεξία: Είναι η αδυναμία του οργανισμού να απορροφήσει και να μεταβολίσει κάποια τροφή ή συστατικά της.

Η συχνότερη δυσανεξία είναι αυτή στη λακτόζη. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται στομαχικές κράμπες, αέρια, ναυτία και διάρροια μετά την κατανάλωση γαλακτοκομικών (που περιέχουν τον δισακχαρίτη λακτόζη).

• Τροφική Αλλεργία: Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται βλεννώδης και κάποιες φορές                         αιματηρές κενώσεις. Σε αντίθεση με την δυσανεξία, η αλλεργία μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα και από άλλα συστήματα εκτός από το πεπτικό, όπως το αναπνευστικό ή το δέρμα.

Μια από τις συχνότερες τροφικές αλλεργίες είναι αυτή στην πρωτεΐνη του γάλακτος αγελάδας. Το παιδί μπορεί να εμφανίσει διάρροια, εξάνθημα στο πρόσωπο ή το σώμα, καταρροή, βήχα ή συριγμό. Σε αυτή την περίπτωση το παιδί είναι αλλεργικό στην πρωτεΐνη που περιέχεται στο γάλα, ενώ στη δυσανεξία ο οργανισμός εμφανίζει αδυναμία απορρόφησης του υδατάνθρακα (της λακτόζης) που περιέχεται στο γάλα.

 

 

 

Πως αξιολογούμε τη διάρροια;

1. Για αρχή θα πρέπει να καθορίσουμε τη σοβαρότητα της κατάστασης. Είναι το παιδί ζωηρό και ενυδατωμένο; Έχει δάκρυα, φαίνεται το στόμα του υγρό, παράγει ούρα; Αν ναι, τότε το πιθανότερο είναι ότι δεν χρειάζεται να κάνουμε τίποτα περισσότερο από το να συνεχίσουμε να ενυδατώνουμε και να παρακολουθούμε το παιδί. Για να βεβαιωθούμε ότι η διάρροιες δεν προκαλούν αφυδάτωση, μπορούμε να ζυγίζουμε καθημερινά το παιδί.  Εάν δεν υπάρχει απώλεια βάρους, τότε δεν υπάρχει αφυδάτωση.

 

2. Συνυπολογίζουμε τα συνοδά συμπτώματα:

• Έχει το παιδί πυρετό ή εμέτους; Τότε ίσως πρόκειται για γαστρεντερίτιδα που οφείλεται σε λοιμογόνο παράγοντα- ιό ή βακτήριο.
• Σχετίζεται η έναρξη των διαρροιών με την εισαγωγή νέας τροφής;
• Μήπως το παιδί έχει διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες; Μήπως πίνει μεγάλη ποσότητα χυμών φρούτων;

 

3. Εκτιμούμε τη βαρύτητα των διαρροιών:

• Ήπια : 2-4 διαρροϊκές κενώσεις το 24ωρο.
• Μέτρια: 4-8 διαρροϊκές κενώσεις το 24ωρο, το παιδί φαίνεται σε καλή γενική κατάσταση.
• Σοβαρή: Περισσότερες από 10 διαρροϊκές κενώσεις το 24ωρο, το παιδί φαίνεται επηρεασμένο.

 

Πως καταλαβαίνουμε ότι το παιδί μας έχει αφυδάτωση:

• Το στόμα και η γλώσσα του είναι ξηρά.
• Τα ούρα είναι ανύπαρκτα, λιγοστά ή έχουν σκούρο κίτρινο χρώμα.
• Δεν έχει δάκρυα.
• Έχει ωχρό ή ρυτιδιασμένο δέρμα, κρύα χέρια και πόδια.
• Έχει ταχυκαρδία.
• Το παιδί είναι πολύ αδύναμο να σταθεί όρθιο ή εάν στέκεται ζαλίζεται.

Ο βαθμός και η σοβαρότητα της αφυδάτωσης εξαρτώνται τόσο από τον όγκο των απωλειών όσο και από το ρυθμό των απωλειών. Με άλλα λόγια η απώλεια υγρών που συμβαίνει σε διάστημα λίγων ωρών είναι  περισσότερο ανησυχητική, συγκριτικά με την ίδια απώλεια σε διάστημα αρκετών ημερών.

Εάν το παιδί έχει χάσει περισσότερο από το 5% του βάρους του τότε έχει υποστεί ήπια αφυδάτωση και θα πρέπει να ενημερώσουμε τον παιδίατρο.

 

Πότε να ανησυχήσουμε;

• Όταν έχουμε μέτρια έως σοβαρή αφυδάτωση.
• Όταν η βαρύτητα των διαρροιών κρίνεται σοβαρή ( 10 ή περισσότερες το 24ωρο).
• Όταν παρατηρήσουμε αίμα στις κενώσεις του παιδιού.
• Όταν το παιδί αναφέρει επιδεινούμενο κοιλιακό άλγος.

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις συστήνεται η εκτίμηση από Παιδίατρο εντός 24 ωρών.

 

Πότε δεν χρειάζεται να ανησυχήσουμε;

Η διαρροϊκή νόσος στα παιδιά μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να επιμένει για βδομάδες.

Εφόσον έχουμε ένα παιδί που φαίνεται καλά, δίχως πυρετό, δίχως εμέτους ή πόνο στην κοιλιά τότε δεν χρειάζεται να ανησυχούμε. Φροντίζουμε την ενυδάτωση και τη διατροφή του παιδιού, δίνοντας χρόνο στο έντερο να επανέλθει πλήρως στη φυσιολογική του λειτουργία. Σε αυτό το διάστημα  (έως και 6 εβδομάδες) είναι πιθανό να υπάρχει παροδική δυσανεξία στη λακτόζη και η προσωρινή αλλαγή σε  γάλα χωρίς λακτόζη να είναι καλή επιλογή.

Με την επαναφορά του παιδιού στην κανονική του διατροφή μπορεί να παρατηρήσουμε υποτροπή των διαρροϊκών κενώσεων. Αυτό επίσης δεν θα πρέπει να μας ανησυχεί για μερικές εβδομάδες.

 

Πως αντιμετωπίζουμε τη διάρροια;

Αξιολογούμε την κατάσταση και συμβουλευόμαστε το Παιδίατρό μας.

Για οδηγίες ενυδάτωσης και διατροφής πατήστε εδώ.