Έμετος

Ποια είναι τα συνηθέστερα αίτια εμέτου:

1. Γαστρεντερίτιδα: Είναι η συνηθέστερη αιτία εμέτου και προκαλείται, συνήθως, από ιούς και σπανιότερα από βακτήρια.  Συνοδεύεται από πυρετό, συχνά υψηλό και πόνο στο στομάχι. Εάν συνυπάρχει διάρροια, μπορεί να εμφανιστεί την 1^η ή την 2^η ημέρα.
2. Τροφική δηλητηρίαση: Προκαλείται από τη βρώση φαγητού που περιείχε βακτήρια. Τα συμπτώματα ξεκινούν 2 με 12 ώρες μετά την κατανάλωση του ύποπτου φαγητού και περιλαμβάνουν έμετο αλλά όχι πυρετό (τις περισσότερες φορές).  Μπορεί να συνυπάρχει διάρροια. Συνήθη ύποπτα  τρόφιμα είναι το κοτόπουλο, το μοσχάρι, το ψάρι, η μαγιονέζα.  Θα υποπτευθούμε τροφική δηλητηρίαση εάν:

• Υπάρχει έμετος αλλά όχι πυρετός.
• Συμβαίνει μερικές ώρες μετά από κατανάλωση ύποπτου γεύματος (π.χ σε εστιατόριο αμφιβόλου ποιότητα ή πικνίκ).
• Ο έμετος συνήθως δεν διαρκεί περισσότερο από 12 ώρες.

1. Σοβαρός βήχας: Τα παιδιά μπορεί κάποιες φορές να κάνουν έμετο μετά από ένα επεισόδιο έντονου βήχα. Ίσως να υπάρχει ρινική συμφόρηση ή άλλες εκκρίσεις από το κατώτερο αναπνευστικό (φλέματα), και να παρατηρήσουμε ότι αυτό είναι το κύριο περιεχόμενο του εμέτου.
2. Λοίμωξη του ουροποιητικού: Στην περίπτωση αυτή θα συνυπάρχει πυρετός και ίσως δύσοσμα ούρα.
3. Απόφραξη εντέρου: Δεν είναι πολύ συχνή αιτία εμέτου στα παιδιά, αλλά είναι από τις πιο σοβαρές. Το κυριότερο συνοδό σύμπτωμα θα είναι ο πόνος στην κοιλιά. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν

• Έντονο κοιλιακό άλγος που μπορεί να είναι συνεχές ή να έρχεται και να φεύγει.
• Χολώδεις εμέτους (σκούρο πράσινο χρώμα, όχι ελαφρά πρασινωπό υγρό).
• Ωχρό και ιδρωμένο δέρμα.
• Η κατάσταση του παιδιού επιδεινώνεται αντί να βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου.

1. Τροφική Αλλεργία : Ο έμετος μπορεί να είναι το μοναδικό σύμπτωμα αλλεργίας σε τροφή. Συνήθως συμβαίνει άμεσα μετά την κατανάλωση του υπευθύνου τρόφιμου, που μπορεί να είναι ξηροί καρποί, ψάρια, θαλασσινά.
2. Ναυτία που μπορεί να είναι ταξιδιωτική (στο αυτοκίνητο, στο λεωφορείο) ή από έντονη παρατεταμένη στροφική κίνηση π.χ. στο λούνα παρκ.
3. Ημικρανία
4. Άλλες σοβαρότερες αιτίες εμέτων θα πρέπει να αναζητηθούν εάν ο έμετος διαρκεί >24 ώρες. Τέτοια είναι η σκωληκοειδίτιδα, η μηνιγγίτιδα, η κρανιοεγκεφαλική κάκωση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η πυλωρική στένωση στα βρέφη.

Κλίμακα αξιολόγησης σοβαρότητας εμέτων:

• Ήπια: 1-2 έμετοι την ημέρα.
• Μέτρια: 3-7 έμετοι την ημέρα.
• Σοβαρή: >8 φορές την ημέρα.

Η σοβαρότητα σχετίζεται ακόμη περισσότερο με τη συνολική διάρκεια των εμέτων. Αρχικά, είναι σύνηθες, το παιδί να κάνει εμετό τα πάντα. Αυτό διαρκεί συνήθως 3-4 ώρες. Το παιδί μετά σταθεροποιείται και κάνει αραιότερα εμέτους.

Ο βασικότερος κίνδυνος είναι η αφυδάτωση. Αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός έχει χάσει πολλά υγρά. Όσο μικρότερο το παιδί τόσο περισσότερο κινδυνεύει από αφυδάτωση.

Πότε χρειάζεται να επισκεφθούμε τον Παιδίατρο:

Εάν το παιδί κάνει παρατεταμένους εμέτους για την ηλικία του, συμβουλευόμαστε τον Παιδίατρό μας. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, διαφοροποιείται και ο αριθμός των εμέτων που χαρακτηρίζονται παρατεταμένοι:

• Για βρέφη (<12μηνών) περισσότερο από 8 ώρες
• Για νήπια (1-3 ετών) περισσότερο από 12 ώρες
• Για μεγαλύτερα παιδιά, περισσότερο από 16 ώρες.

Πως καταλαβαίνουμε ότι το παιδί μας έχει αφυδάτωση:

• Το στόμα και η γλώσσα του είναι ξηρά.
• Τα ούρα είναι ανύπαρκτα, λιγοστά ή έχουν σκούρο κίτρινο χρώμα.
• Δεν έχει δάκρυα.
• Έχει ωχρό ή ρυτιδιασμένο δέρμα, κρύα χέρια και πόδια.
• Έχει ταχυκαρδία.
• Το παιδί είναι πολύ αδύναμο να σταθεί όρθιο ή εάν στέκεται ζαλίζεται.

Αντιμετώπιση στο σπίτι παιδιού με εμέτους:

Πρώτο στάδιο- έντονοι έμετοι κάθε 5-30 λεπτά:

Σε αυτό το στάδιο καλό θα ήταν να μην δώσουμε στο παιδί καθόλου υγρά ή στερεά, διότι κατά πάσα πιθανότητα θα κάνει πάλι εμετό. Περιμένουμε μια ώρα μετά τον τελευταίο εμετό και τότε ξεκινάμε να δίνουμε υγρά- ένα κουταλάκι κάθε 5 λεπτά. Δεν δίνουμε μεγαλύτερη ποσότητα και ΟΧΙ με το ποτήρι ή το μπιμπερό, διότι θα ξανακάνει εμετό.

Υγρά που προσφέρουμε:

• Νερό με ηλεκτρολύτες (Almora από το φαρμακείο).
• Σκέτο νερό εάν δεν έχουμε αυτή τη δυνατότητα (φροντίζουμε να το αντικαταστήσουμε το συντομότερο δυνατό με διάλυμα με ηλεκτρολύτες).
• Μητρικό γάλα εάν θηλάζει.

Δεύτερο στάδιο- οι έμετοι έχουν αραιώσει και το παιδί κρατάει τα υγρά που του δίνουμε

• μπορούμε να ξεκινήσουμε να προσφέρουμε φαγητό. Αυτό θα πρέπει να είναι κάτι ελαφρύ π.χ κράκερ, ψωμί , ρύζι, πατάτα, σούπα.
• Σε αυτό το στάδιο συνεχίζουμε το θηλασμό ή το γάλα που πίνει.
• Εάν το παιδί ξανακάνει εμετό, δεν χρειάζεται να θορυβηθούμε. Ίσως ήταν ανέτοιμο ακόμη για φαγητό. Κάνουμε ένα βήμα πίσω και συνεχίζουμε με τα υγρά.
• Εάν υπάρχει πυρετός δίνουμε αντιπυρετικό υπόθετο.

Πότε επικοινωνούμε εκ νέου με τον Παιδίατρό μας:

• Όταν παρατηρούμε σημάδια αφυδάτωσης.
• Όταν συνυπάρχει έντονο κοιλιακό άλγος ή κεφαλαλγία.
• Όταν οι έμετοι είναι παρατεταμένοι (βλέπε παραπάνω).
• Όταν είναι βρέφος <6 μηνών.
• Όταν το παιδί έχει πυρετό >40^οC.
• Όταν το παιδί αρνείται επίμονα να πιεί ή δεν κρατάει τίποτα από τα υγρά που του χορηγούμε.
• Όταν βλέπουμε αίμα στον εμετό.
• Όταν είναι παιδί με χρόνιο νόσημα (καρδιοπάθεια, σακχαρώδη διαβήτη).
• Όταν πρόκειται για παιδί με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (Νεοπλασία, HIV, δρεπανοκυτταρική αναιμία, σε αγωγή με στεροειδή).
• Όταν το παιδί φαίνεται πολύ αδύναμο.
• Όταν οι έμετοι είναι συχνό πρόβλημα τον τελευταίο καιρό ή επανέρχονται περιοδικά κάθε π.χ. μήνα.